Joan-Francés BLANC

Lexic euskera-occitan
Euskera-okzitano hiztegia

Mesa al format HTML lo 22 de febrièr de 1996

-arekin

amb

...rena izan

aparténer

abaraska

bornat

aberri

patria

abisu

avís

adar

bana

adar

branca

adberbio

advèrbi

adimentsu

intelligent

adin

edat

aditz

vèrb

adjektibo

adjectiu

adoretsu

valent

adreilu

brica ; maon ; rajòla

afari

sopar (lo)

agertoki

escèna

agindu

cargar

agindu

ordenar

agur

adiu

ahal izan

poder

ahalegindu

assajar

ahantzi

doblidar ; delembrar

ahate

rit

ahizpa

sòrre (de filha)

aho

boca

aho

fial

ahosabai

paladar ; cèl de la boca

ahots

votz

aingura

ancora

aire

aire

aireportu

aeropòrt

aita

paire

aitona

grand (pair)

akrobata

acrobat

aktore

actor

albiste

nòva

aldatu

cambiar

ale

gran

aletegi

granièr

alfabetoa

alfabet

alfer

pigre ; peresós

alga

alga

almadia

radèl

ama

maire

amona

grand (mair)

anaia

fraire (de dròlle)

animalia

animal

antolatu

aurelha

aparkatu

pargar

apez

capelan

ardi

feda ; oelha

ardo

vin

argal

prim ; linge

argi

lutz

arima

arma

aritmetika

aritmetica

armairu

armari

armiarma

aranha

arrain

peisson

arrain

peis

arrainontzi

aquari

arrantza egin

pescar

arraro

rare

arratoi

garri ; rat

arratsalde

vèspre ; après-dinnada

arraultze

uòu

arraun

rem

arraun egin

remar

arreba

sòrre (de dròlle)

arrisku

dangièr

arrosa

ròsa (color)

arrosa

ròsa (flor)

arroz

ris

artalde

bestial

artean

entre

artikulu

article

artile

lana

arto

milh

artzain

pastre

asko

fòrça ; belcòp

asmatu

endevinar

asmatu

inventar

aste

setmana

astiro

lentament

asto

ase

astro

astre

astronauta

astronauta

astronomia

astronomia

atari

cort

ate

pòrta

atera

dostar

atsedendu

repausar (se)

atsegin

amable

atxakia

excusa

atzean

darrièr

aurkitu

descobrir

aurkitu

trobar

aurpegi

cara

aurrean

davant

aurrekalde

faciada

autobide

autorota

autobus

autobús

automobil

automobila

azal

rusca

azal

pèl

azeri

rainal ; mandra

azken

darrièr

azoka

fièra

azpian

dejós

azpil

plat

aztarna

piada ; dralha

azto

ièr ; gèr

azukre

sucre

babarrun

monja (que se manja)

babestu

protegir

badia

baia

bai

òc

bainu

banh

bainuontzi

banhadoira

bakarrik

sol

bakoitz

cada

balantza

balança

balea

balena

balkoi

balcon

banana

banana

banda

banda de musicaires

bandera

estendard

banku

banca

barazki

legums

barraskilo

cagaraula

barre egin

rire

barru

dedins

basamortu

èrm

baserri

campèstre

baserri

bòria

baserritar

borièr

baso

bòsc

bat

un, una

bat ere ez

pas cap

bataiatu

batejar

batu

addicionar

batzuk

mantun

baxu

bas ; baish

bederatzi

nòu

begi

uèlh

begiratu

agachar

behar ukan

far mestièr

beharbada

benlèu

behe

aval

behi

vaca

beira

veire

bekatu

pecat

bekoki

front

bela

vela

belar

èrba

belardi

prat

belaun

genolh

beldur

paur

beltz

negre

bera, berbera

meteis

berandu

tard

berde

verd

berdin

egal

bero

calor

berogailu

fornet

berotu

calfar

berregin

repetir

berri

nòu

berritsu

barjacaire

bertize

cimèl (d'un angle)

beso

braç

besta

fèsta

betaurrekoak

lunetas

bete

comol

bi

dos, doas

bidali

mandar

bide

camin

bideohe

liechòta

bidertu

multiplicar

bidexka

sendièr

bidezidor

viòl

bihar

deman

bihotz

còr

bilatu

cercar

birika

palmon

biritxi

besson

bisitatu

vistalhar

bitamina

vitamina

bizar

barba

bizi

rapid ; subte

bizi izan

abitar

bizi izan

viure

bizibide

profession ; mestièr

bizikleta

bicicleta

bizkar

espatla

boligrafo

estilò

bonba

bomba

bonbila

ampola

bonboi

bonbon

borobil

redond

bost

cinc

bota

traire ; lançar

bota

sabata

bota

escampar ; getar

bota

getar

botila

botelha

botoi

boton

botontzulo

botonièra

broxa

pincèl

bufoi

bofon

bukaera

fin

bukatu

finir ; acabar

bultzatu

butar

burdina

fèrre

burdinhesi

cledat

buru

cap

burumuin

cervèl

danbor

tambor

dantza egin

balar

debekatu

enebir ; interdire

deitu

sonar

denbora

temps (que passa)

dendari

especièr

dimentsio

dimension

diru

argent

distiratu

lusir

dortoka

tortuga

dotzena

dotzena

dromedari

dromadari

ebaki

copar

edalontzi

veire ; gòt

eder

bèl

eder

bèl

eduki

aver

egia

vertat

egin

far

egizale

sincèr

egosi

còire ; còser

eguberri

nadal ; calendas

egun

jorn

eguna argitu

levar se (solelh)

egunkari

jornal

egunsenti

alba

eguraldia

temps (que fa)

egurats

atmosfèra

egutegi

calendièr

eguzki

solèlh

eguzkitako

parasolelh

eho

mòler

ehogailu

molin (pel cafè)

ekaitz

auratge

ekintza

accion

eklipse

eclipsi

elefante

elefant

eliza

glèisa

elkar jo

trucar

eltxo

mosquilh

eltze

caçairòla

elur

nèu

elurra egin

nevar

emakume

femna

eman

donar

enara

ironda

enbor

soc ; tronc

entzun

ausir

epel

tèbi

erabili

usar ; emplegar

eraiki

bastir

eraikuntza

bastiment

erakutsi

mostrar

eraman

menar (tropèl)

eraman

portar

erantzun

respondre

eraztun

anèl

erbi

lèbre

erdi

mitat

erdietsi

obténer

eriauto

ambulància

erle

abelha

erlijio

religion

erloju

relòtge ; mòstra

ero

baug

erosi

crompar

erradio

rai

erraldoi

gigant

erratz

escoba

erraz

aisit

erre

cremar

erredura

cremadura

errege

rei

erregela

règla

erregina

rèina

erreka

riu ; canal

erreminta

aisina

erretilu

platèl

erretratu

retrach

errezitatu

recitar

errierta egin

brandir las pelhas

errota

molin

ertz

esquina

ertz

broa

esaldi

frasa

esan

díser

eseri

sèire (se)

esertoki

banc

eskailera

escalièr

eskalatu

escala(da)r

eskerreko

esquèr

eskertu

agradar

eskimale

inoit *

eskolamahai

pupitre

esku

man

eskubila

escobilh ; espolseta

eskuin

drech, a

eskularru

gant

eskumutur

punhet

eskutatu

escondre

eskuzapi

servieta

eskuztatu

palpar

esnatu

despertar (se)

esne

lèit

espaloi

trepador

estali

cobrir ; tapar

estalki

mantèl

estalki

cabucèla

etorri

venir

etsipenaz oroitu

languir (de)

etxe

ostal ; casa

etxe

ostal

etxerraldoi

gratacèl

euli

mosca

euri

pluèja

euria egin

plòure

euritako

parapluèja

euskal herri

pòble vasco

euskara

lenga vasca

ez

non ; pas

ezagutu

conéisser

ezarri

metre

ezkutu

escut (bloquièr)

ezti

mèl

fabrika

fabrega

familia

familha ; ostal

fardeleria

bagatges

faro

far

farol

calelha

fin

doç

flotatu

flotar

frenu

fren

frontoi

fronton

fruitu

frucha

gain

sus

gainbehera

tobogan *

gainean

sus

gaineko

abric

gaisotu

emmalautir

gaisozain

infirmièra

gaizki

mal (advb)

galburu

espiga

galdera

question

galdu

pèrdre

galdu egin

escavartar (s')

galoi

galon (litres)

galtzada

calçada

galtzerdi

braieta

gamelu

camèl

ganibet

cotèl ; ganiva

garagardo

cervesa

garai

aut ; naut

garaje

garatge

garau

poire

garbi

net

garbi

blós

garbitu

fretar

garbitu

netejar

gari

blat

garraisi egin

bramar

gasolina

gasolina

gatilu

tassa

gatz

sal

gau

nuèch

gaur

uèi

gauza

causa

gauzaki

objèct

gazi

salat

gazta

formatge

gazte

jove

gaztelu

castèl

gehiegi

tròp

geiser

géiser

gela

cramba

geldi

suau

geldiro

dapasset

gelditu

aplantar (s')

geltoki

gara

geografia

geografia

geometria

geometria

gerriko

cenchon

gezi

sageta

gezurra esan

mentir

gidatu

menar (autò)

gila

quilha

giltza

clau

gimnasia

gimnastica

girten

margue

gizaixo

paure

gizen

gròs

gizon

òme (anthropos)

globo

glòb

gobernatu

governar

gogor

dur, a

gogoratu

remembrar (se)

goi

amont

goilare

culhièr

goiz

matin

golko

golf

goma

caochoc ; goma

gonbaratu

comparar

gonbidapen

convit

gor

sord

gorbata

carbata

gorputz

còrs

gorri

roge

gortina

cortina

gosarri

dejunar

gose

talent

gozo

dolç

gozozale

golard

gramatika

gramatica

gramo

gram

grazioso

graciós

gripe

gripa

gris

gris

guraize

talhants (cisèls)

gurin

burre

gurpil

ròda

gurutzatu

traversar

gustatu

agradar

guti

pauc

gutun

letra

guzti, dena, oro

tot

habia

nis

hagin

caissal

haginlari

dentista

haitzulo

balma ; cauna

haizaparpaila

colomba ; sèrp-volanta

haizegailu

ventilador

haizemaile

ventalh

haizerauntsi

auragan

haizkora

destral

halako

tal

hamabi

dotze

hamabost

quinze

hamaika

onze

hamairu

tretze

hamalau

catòrze

hamar

dètz

han

lai

handi

bèl ; grand

hanka

pauta

har

vèrm

haragi

carn

harbel

tablèu (d'escòla)

hari

fial

harkaitz

rocàs

harmarri

escut (blason)

harraska

aiguièr ; dornièr

harri

pèira

harro

orgulhós

hartu

prene

hartz

ors

haserratu

asirar (s')

hasi

començar

hasiera

debuta

hatz

det

hatzandi

poce

hau honek

aiceste

haur

enfant

haurtxo

nene

hautsi

brisar ; engrunar

hazi

créisser

hazi

grana

hegal

ala

hegaldatu

volar

hegats

nadarèla ; aleta

hegats

pluma

hegazkin

avion

hegazti

aucèl

hegoalde

sud

helbide

direccion

hemen

aicí

herensuge

dragon

heroi

eròs

herri

pòble

herrixka

vilatge

hesi

clausura

hesi

clausura

heste

budèl

hestu

estrech

hezur

òs

hibai

riu

hidoi

pesquièr

hil

morir

hilabete

mesada

hira

ira

hiri

vila ; ciutat

hiru

tres

historia

istòria

hitz

mot

hitzeman

prometre

hizketa

convèrsa

hiztegi

diccionari

hodei

nívol

hondakin

rèsta

hondar

arena ; sabla

hondartza

plaja

hondo

fons

hontz

chòt

hori

jaune

hori horrek

aqueste

horrialde

pagina

hortz

dent

horzdura

dents (coll.)

hosto

fuèlha

hotz

freg

hozkatu

mossegar

hura hark

aquel

huts

vuèg

ibar

val

ibilaldi

escorreguda

ibilaldi

viatge

idatzi

escriure

igel

granhòta ; rana

igeltsu

gipse

igeri egin

nadar

igertoki

piscina

igo

ajocar (s')

igo

pojar

igo

escalar

igongailu

ascensor

ihartu

marcir (se)

ikasgela

classa

ikasi

aprene

ikastola

escòla

ikatz

carbon

ikurrina

estendard basco

ikusi

veire ; véser

ikuzgailu

maquina de lavar

ikuzi

lavar

ilargi

luna

ile

pel ; cabel

iltze

clavèl

ilunabar

calabrun

ilundu

faire nuèch

iman

imant

indiar

indian

indioilar

piòt

injekzio

injeccion

inoiz ez

jamai

inprimatu

estampar

interjekzio

interjeccion

intsektu

insècte

intzaur

notz

intzirikatu

gemegar

iparralde

nòrd

iparrorratz

bossòla

ipuin

conte

irabazi

ganhar

iragarle

profèta

irakatsi

ensenhar

irakurri

legir

ireki

dobrir

irin

farina

iritsi

arribar

irrati

ràdia

irribarre egin

sorire

irristatu

lisar

irristatu

rebalar ; lisar

irten

sortir

irudi

ilustracion

isats

coa

ispilu

miralh

istripu

accident

isurgai

liquid

isuri

desquilhar

itsasertz

còsta (de mar)

itsaso

mar

itsaspeko

josmarin *

itsasuntzi

barca

itsaszakur

fòca ; buòu marin

itsu

òrb ; avugle ; cec

iturri

font

itxi

barrar

itzal

ombra

itzali

apagar ; atudar

izaki

èsser (subst.)

izan

èsser

izar

estèla

izeba

tanta

izei

avet (sap)

izen

nom (pichon)

izenorde

pronom

izozki

glacet

jainko

dieu

jaitsi

davalar

jaitsi

davalar

jaka

vèsta

jakin

saupre

jan

manjar

janari

aliment

janari

mangisca

jantzi

vestir

jarleku

sèti

jatetxe

restaurant

jaun

chivalièr

jaurtiki

tirar

jausgailu

paracasudas

jausi

caire ; tombar

jauzi egin

saltar

jela

glaça

jende

gents ; mond

jenero

genre

jertse

tricòt

jirafa

girafa

jiratu

virar

jo

pegar

joan

anar

jogurt

iagort

jokatu

jogar

jolastu

jogar

josi

cóser ; cordurar

jostailu

joguina

jostorratz

agulha

kaiola

gàbia

kaiza

mala

kale

carrièra

kamino

rota

kamioi

camion

kandela

candela

kanpai

campana

kanpainadenda

tenda

kanpoan

defòra

kanporatu

sacar ; fòrabandir

kantatu

cantar

kapela

capèl

kapelu

casqueta

karabana

caravana

karamelu

caramèl

kartazal

envolopa

kaskabilo

cascavèl

katagorri

esquiròl

katarro

refregida (crèba)

katea

cadena

katu

cat

kautxu

caochoc

kaxa

caissa

kazkabar

granissa

ke

fum

kendu

arrancar ; desrasigar

kendu

prene

kendu

sostraire

kexatu

plànher (se)

kilogramo

quilogram

kilometro

quilomètre

kimono

quimòno

kiosko

quiòsc

kirola

despòrt

klarioi

greda

koaderno

quasèrn

kohete

fusada

kokots

menton

kola

pega

kolore

color

kolpe

còp

komedia

comedia

kometa

cometa

konjunkzio

conjoncion

kontatu

contar

korapilo

parat ; nus

korrika egin

córrer

koskor

bòssa

kosmodromo

cosmodròm *

kosmos

cosmòs *

kostatu

costar

kremailera

cremalhièra

krokodilo

cocodril

labe

forn

laberinto

laberint

labore

cereala

labur

cort

lagun

amic

lahundu

ajudar

laku

lac

lan egin

trabalhar

landare

planta

landatu

plantar

lanpara

lum ; lampa

lapitz

gredon

laranja

irange

laranja

irange

larru

cuèr

lasaituta

suau (adj.)

lasterketa

corsa

lasto

palha

lau

quatre

lauki

cairat

lehengusu

cosin

lehoi

leon

lehor

eissut

lehorreratu

desbarcar

leiho

fenèstra

lera

tira ; amach

lerro

linha ; rega

letra

letra

leun

plan ; plat

liburu

libre

liburutegi

bibliotèca ; libièr

liburutxa

quasernet

limosna

almòina

linterna

lampa ; calelh

lisatu

estirar ; alisar

litro

litre

liztor

vèspa

lo egin

dormir

lodi

espés

lokomotore

locomotritz

lorabaratze

vergièr

lorategi

jardin

lore

flor

loro

papagai

lotu

estacar

luebaki

parabanda

lur

sòl

lur

tèrra

lurreratu

aterrir

lurrikara

tèrratremol

lurrun

vapor

luze

long

madari

pera

mahai

taula

mahats

rasim

mahatsondo

cep

mahuka

marga

maila

grasa

mailu

martèl

maisu

regent

maitagarri

fada

maite ukan

aimar

maite ukan

aimar

makina

aparelh

malko

lagrema

mantal

davantal

mapa

mapa

marmelada

confitura

marra

trach ; rega

marrazo

verdon

marraztu

dessenhar

marrubi

majofa

meatze

mina

mediku

metge

meloi

melon

mendebal

oèst

mendi

montanha

merkatu

mercat

metale

metal

metro

mètre

metro

metro

milia

mila (1,852 m)

min izan

doler

minerale

mineral

mintzatu

parlar

minutu

minuta

moble

mòble

mokadu

bocada

moltsa

saca

more

violet

motore

motor

motozikleta

motocicleta

muino

colina

museo

musèu

mutu

mut

muxika

prèssec

nabar

brun

nahasi

mesclar

nahi ukan

voler

nano

nan

narrazti

reptil

narraztu

rebalar

neba

fraire (de filha)

negu

ivèrn

nekatu

cansar (se)

nigar egin

plorar

numero

nombre

oasi

oasis

odol

sang

ogi

pan

ohe

lièch

ohitura

costuma

ohol

pòst

oihan

bòsc ; sèlva

oihartzun

resson

oihu egin

cridar

oilar

gal

oin

pè

okidegi

fornariá

olagarro

pofre

olio

òli

on

bon

ondoan

prèp

ongi

plan

ontzi

cub

ontzi

grasala

opari

present ; dona

oporrak

vacanças

orain

ara

ordu

ora

orkatila

cavilha

orma

paret

oroimen

memòria

oroitu

remembrar se

orratz

espinla

orrazi

penche

ortografia

ortogràfia

osaba

oncle

osasun

santat ; salut

oskol

cauquilha

ospitale

espital

ostadar

arc de Sant Martin

ostruka

estruci

otarteko

entrepan *

otoitz

pregària

otso

lop

pailaso

palhassa

pakete

paquet

pala

pala

palmondo

palmièr

panpina

monaca

paper

papièr

paperontzi

trast (pel papièr)

paradisu

paradís

pare

parelh

parke

pargue

pasabide

palanca

pastel

pastisson

patata

patana

patintxo

patin

penintsula

peninsula

pentsatu

pensar

perla

pèrla

perretxiko

camparòl

petrolio

petròli

piano

piano

pilota

bala

pinguino

mal-maridat

pintatu

pintrar

pintatzaile

pintre

pintzel

pincèl

pipa

pipa

piramide

piramida

pisu

pes

pitxar

gerla

piztu

alucar

planeta

planeta

plantxa

fèrre d'estirar

plater

escudèla

polit

polit

polizia

polícia

portu

pòrt

posta

pòsta ; corrièr

postari

factor

pote

pòt

poxpolu

luquet

poz

jòia ; gaug

pozik

content

praka

bragas

preposizio

proposicion

presatu

s'afanar

problema

problèma

punta

poncha

puskatu

copar

putz egin

bufar

putzu

potz

sagar

poma

sagu

mirga

sakela

pòcha

sakon

prigond

saldu

vendre

salneurri

prètz

sandia

pastèca

sardeska

forqueta

sare

malhum

sarraila

sarralha

segur

segur

sehaskatu

breçar

sei

sièis

seilu

sagèl

seinale

signe

seme

enfant

sentitu

regantar

soineko

vestit

soinu

son

soka

còrda

sorbalda

espatla

sortalde

èst

sortu

rajar

su

fuèc

sudur

nas

sudurzapi

mocador

sufritu

sofrir ; patir

suge

sèrp

suhiltzaile

pompièr

sukaldari

cosinièr

sukaldea

cosina

sumendi

volcan

supazter

fogal

sustantibo

substantiu

sustrai

raiç ; rasiga

sute

encendi

sutegi

fornèl

sutzar

lenhièr

tabako

tabat

talde

banda de raubaires

tankera

forma

tapiz

tapís

teatro

teatre

teilatu

teulat

telebista

television

telefono

telefòne

tigre

tigre

tiki

pichon

tinta

tencha

tomate

poma d'amor

tranbia

tramvai

tren

trin

trenbide

camin de fèrre

tresna

instrument

tronpeta

trompeta

trumoi

tron

ttantta

glop ; gota

tunel

pertús ; tunèl

txalupa

barca

txanpon

moneda

txar

mal ; marrit (adj)

txarlatan

mercant (de res)

txerri

pòrc

tximeleta

parpalhon

tximinia

chiminèa

tximino

monard ; monina

tximist

rai ; fólzer

tximistorratz

paratroneire

txinpart

beluga

txirrin

esquila

txiste

nhòrla

txistu

chisto (instrument basc)

txistu jo

siblar ; siular

txoko

canton

txokolate

chocolat

txori

nos

txori

aucèl

txotxongilo

mariòta

uda

estiu

udaberri

prima

udazken

davalada ; auton

uharte

iscla

uhin

èrsa

ukabil

ponh

ukan

aver (auxiliari)

ukimen

tocar

ukitu

tocar

unain

boièr

untxi

conilh

untziratu

embarcar

ur

aiga

uraga

pompa

urdail

estomac

urdin

blau

urebetetze

aniversari

urjauzi

cascada

urmael

estanh

urpasa

gasar

urpekari

cabussaire

urre

aur

urrun

luènh

urtaro

sason

urte

an

uso

paloma

uste izan

imaginar

ustegabe

suspresa

utzi

daissar

utzi

permetre

water-polo

water-polo

xaboi

sabon

xilofono

xilofòn

xingola

cencha

xuxurlatu

marmusar

zabal

larg

zahar

vièlh

zahar

vièlh

zail

malaisit

zaindu

sonhar

zaku

can ; gós ; chin

zaldi

chival

zaldiko-maldiko

cavalet de fusta

zamalkatu

cavalcar

zango

camba

zapata

sabata

zapatari

sabatièr

zapore

gost ; sabor

zapu

balançadoira

zarata

bruch

zatitu

devesir

zaunka egin

lairar ; jaupar

zazki

cesta ; panièr

zazpi

sèt

zebra

zèbre

zenbaki

numerò

zenbatu

comptar

zero

zèro

zeru

cèl

zezen

taure

ziba

baudufa

zigarro

cigarro

zikin

lord

zikindu

tacar

zilar

argent

zinema

cinema

zingira

barratge

zintzo

onèst

zirku

circ

zirkulu

cèucle

zirkunferentzia

circonferéncia

zoo

zoò

zorionagur

vòt

zoriontsu

urós ; astruc

zorroto

pòrtafuèlha

zortzi

uèch

zubi

pont

zuhaitz

arbre

zuku

suc

zulo

trauc

zur

fusta

zuri

blanc, a

zurtoin

camba (de flor)

zuzenbide

adreça

ñandu

nhando (estruci) *